2 lutego – Pani od biologii powiedziała, że ptaki latają, bo ich skrzydła mają specjalną budowę. Nie mogę sobie tego wyobrazić. Musieliśmy dalej lecieć z materiałem.

Z pamiętnika ucznia

21 kwietnia – Na fizyce pan mówił, że samoloty latają w związku z dużą siłą nośną. Mieliśmy zbudować model szybowca. Dalej mam problem z tymi skrzydłami. Czy to jest tak jak z ptakami?

Z pamiętnika ucznia

7 czerwca – Pani od historii opowiedziała o Dedalu i Ikarze. Szkoda mi Ikara. Te skrzydła jednak nie działają. Dzień kończył WF. Skakaliśmy przez kozła. Wuefista chciał dodać nam odwagi i powiedział, że musimy rozwinąć skrzydła. Tego dnia złamałem rękę. Dalej nie rozumiem, jak coś może latać.

Z pamiętnika ucznia

Nauczanie w modelu STEAM

Czy przywołany powyżej tekst to nasza szkolna (polska) codzienność, a może tylko fikcja literacka? Jeśli tak, to czy tak bardzo oderwana od rzeczywistości? Spiesząc się z realizacją podstawy programowej, odsuwamy praktykę „na później”, na zakończenie roku szkolnego, jak starczy czasu, bo przecież egzaminy…

Mimo to, wiele szkół na całym świecie, a także coraz częściej w Polsce dostrzega, że teorię można łączyć z praktyką, rozwijając umiejętność krytycznego myślenia, samodzielnego poszukiwania rozwiązań, pozwalając uczniom uczyć się i jednocześnie tworzyć innowacje. Taka jest właśnie nauka w modelu STEAM.

STEAM to nie nowy wynalazek, ale podejście stosowane od blisko 30 lat na świecie (głównie w Stanach Zjednoczonych). Nazwa to akronim od 5 słów:

S – science
T – technology
E – engineering
A – art
M – mathematics

W podejściu STEAM pracując z uczniami nad wybranym problemem lub zagadnieniem, łączymy ze sobą: naukę (S), technologię (T), inżynierię (E), sztukę (A) i matematykę (M). Uczymy poprzez współpracę i praktyczne, realne, często trudne projekty, które wymagają od uczniów wiedzy z różnych dziedzin. Tę wiedzę często zdobywają samodzielnie.

Etapy realizacji projektów

STEAM to interdyscyplinarność XXI wieku i odpowiedź na wyzwania, jakie stawia współczesny świat w wielu jego obszarach. Każde zagadnienie poruszane w tym modelu zaczyna się od analizy problemu przez uczniów. Aby dobrze go rozpoznać i zrozumieć, trzeba zadać odpowiednie pytania. Te dobrze postawione doprowadzą do właściwych rozwiązań.

Równocześnie niezbędne jest zdobywanie wiedzy związanej z podejmowanym tematem. Następnie uczniowie samodzielnie określają, w jaki sposób rozwiążą dany problem. Wiąże się to z przygotowaniem przez nich wielu prototypów. Ich testowanie pozwala określić, czy innowacja opracowana przez uczniów rozwiązuje problem. Często konieczny jest powrót do początku procesu lub wielokrotne prototypowanie i testowanie.

STEAM to bomba kreatywności i sposób na nudę w szkole. „Wkładanie” uczniom do głów definicji i wzorów oraz nauka, aby zdać egzamin, nie są efektywne. Nauczanie poprzez doświadczanie jest gwarancją sukcesu.

Korzyści płynące ze STEAM

Podejście naukowe i krytyczne myślenie

Każdy projekt STEAM i każda lekcja STEAM to wyzwanie. Tutaj wszystko zaczyna się od słowa „dlaczego”, a słowo „hipoteza” nabiera pełniejszego znaczenia. W tym podejściu bardzo ważne jest pozostawianie uczniom szerokiego pola do działania. Co to znaczy?

Podczas lekcji stawiamy przed nimi problem do rozwiązania. Nie dajemy gotowej odpowiedzi. To oni mają ją znaleźć. Wspieramy ich w tym. Niech uczniowie wcielają się w kilka ról i stają się badaczami, eksperymentatorami, innowatorami, odkrywcami, testerami. Lekcja ma być okazją do wspólnego poszukiwania wiedzy teoretycznej, ale i jej sprawdzania poprzez działanie.

Kreatywność

Jakich pracowników doceniają pracodawcy? Większość ekspertów jest zgodnych, że tych kreatywnych, pomysłowych, wychodzących poza szablony.

W STEAM kreatywność jest nagradzana. Jej efektem jest często użyteczny produkt lub wiedza, jaką można wykorzystać w życiu codziennym.

Praca zespołowa

Umiejętność pracy zespołowej i nawiązywania relacji w grupie. Brzmi znajomo? Tak już dziś wygląda większość ogłoszeń o pracę. Twoi uczniowie będą rekrutowani na stanowiska właśnie według tych kryteriów.

STEAM bazuje na argumentacji, dyskusji, dzieleniu zadań i odpowiedzialności za nie. Wówczas praca zespołowa zwieńczona jest pozytywnym wynikiem.

Szkoła w modelu STEAM

Każda zmiana wymaga energii, czasu i wsparcia. Jeśli to czytasz, nie brakuje Ci tej pierwszej. Czas? Ten zawsze się znajdzie. Wsparcie? Tak samo i to u nas. Zachęcając Cię do owej zmiany, wyobraź sobie na koniec taki oto wpis w pamiętniku Twojego ucznia.

12 września – Dzisiaj pracowaliśmy w małych grupach. Naszym zadaniem było dowiedzieć się, dlaczego ptaki i samoloty latają. Każdy z zespołów musiał znaleźć informacje na inny temat i podzielić się z innymi. Chyba sobie dobrze poradziłem. Ktoś opowiedział o Dedalu i Ikarze, a ktoś inny pokazał projekty maszyn powietrznych Leonarda da Vinci. Ktoś nawet zbudował spadochron według jego projektu. Super. Krótki film o braciach Wright był ciekawy. Koledzy fajnie wyjaśnili, dlaczego ptaki mogą szybować po niebie. Jednak najbardziej podobało mi się, kiedy mogliśmy zbudować własne szybowce, śmigłowce i inne modele latające. Później je testowaliśmy i ulepszaliśmy. Przydała się matematyka. Dużo pracy przede mną i moim zespołem. Jeszcze wiele testów i ulepszeń. Robimy przy tym pomiary i symulacje w Pythonie. Ale teraz już to wszystko lepiej rozumiem. Rozumiem dlaczego ptaki i samoloty mogą latać. Jeszcze tylko WF i do domu.

Z pamiętnika ucznia